Instytut Pileckiego to miejsce stworzone na potrzeby interdyscyplinarnej i międzynarodowej refleksji nad kluczowymi zagadnieniami XX wieku: dwoma totalitaryzmami – niemieckim i sowieckim, a także konsekwencjami ich działań.
Honorujemy osoby, które w trudnych czasach niosły pomoc obywatelom polskim i Polakom o innej przynależności państwowej. Na wniosek dyrektora Instytutu Prezydent RP odznacza je medalem Virtus et Fraternitas.
W ramach programu „Zawołani po imieniu” wydobywamy z niepamięci historie Polaków, którzy za ratowanie Żydów od Zagłady zapłacili życiem własnym i swoich najbliższych. Gromadzimy i udostępniamy dokumenty ukazujące oblicza XX wieku, wspieramy badania naukowe, dzięki projektom edukacyjnym i wydarzeniom z pogranicza kultury i historii upowszechniamy wiedzę o ubiegłym stuleciu.